Sterker door samenwerking?

Ondernemingen die met elkaar samenwerken staan sterker als ze erin slagen om een sterk “team” te vormen. 

Samenwerken kan voor elke onderneming een troef worden als alle neuzen in dezelfde richting wijzen. Maar wat als op een bepaald ogenblik de verschillende schippers op het dek een andere koers willen varen?

Dan wordt het team uit elkaar getrokken en zoals iedereen weet, doet “scheiden meestal lijden”.

Genoeg spreuken die allemaal een stuk waarheid in zich dragen. Een vraag die elke ondernemer zich wel eens gesteld heeft: als ondernemer wil ik graag heel nauw samenwerken met andere ondernemers om sterker in de markt te staan, maar wat als we niet meer overeenkomen? Kan ik als ondernemer mijn onderneming beschermen tegen dergelijk risico?

In deze bijdrage geven we een aantal concrete tips om een degelijke bescherming uit te bouwen.

Bij de start: bepaal zelf de regels van het spel.

Gaat het om een samenwerking onder de vorm van een contract, bepaal duidelijk, ondubbelzinnig en gedetailleerd alle voorwaarden van de samenwerking.

Gaat het om een fusie of (gedeeltelijke) overname en alle partijen blijven verder aan boord in de operationele werking of gaat het om het samen starten van een vennootschap, dan moet er gepraat worden over latere overdrachten van aandelen, de bestuursstructuur, de beslissingen in de algemene vergadering, de vergoedingsstructuur, de dividendpolitiek, de plannen voor de toekomst en de financiering hiervan, …

Neem hier de tijd voor en overloop verschillende mogelijke scenario’s van de samenwerking. Een moderator, die niet rechtstreeks operationeel is in het bedrijf, hierbij betrekken, kan veel toegevoegde waarde opleveren. Durf ook te denken aan het slechtst mogelijke scenario. Bespreek deze scenario’s met alle andere partijen in de samenwerking. Een slecht scenario bespreken geeft veel meer informatie over hoe elke partij echt denkt over de samenwerking en over eventueel verborgen agenda’s, dan een supergoed scenario waarbij elke partij wint.

Onze ervaring toont aan dat in deze gesprekken de partijen ofwel naar elkaar toegroeien, elkaar echt begrijpen ofwel tot de vaststelling komen dat de samenwerking toch niet echt zo’n goed idee is, omdat de werkelijke drijfveren van de ene partij toch heel erg verschillen van deze van de andere partij. Een goede start is uiteraard nooit een garantie op succes, maar een goed begin en duidelijke afspraken kunnen wel heel veel bijdragen in het later oplossen van problemen en patsituaties.

Samenwerkingen waarbij elke partij een grote inbreng (lees ook: investering in tijd en geld) heeft gedaan, blijken in praktijk veelal beter te werken dan een snel opgestarte samenwerking die fantastisch oogt bij de start, maar waarin weinig voorafgaand geïnvesteerd is.

Bij een conflict, tegenslag…: alle partijen kennen de regels van het spel.

Als de spelregels duidelijk zijn opgesteld, kan gewerkt worden aan een oplossing. Al dan niet met een derde als moderator. En zelfs in het geval de discussie uiteindelijk in de rechtbank wordt uitgevochten (wat voor alle duidelijkheid best vermeden wordt), kunnen duidelijke spelregels helpen. Onderzoek lijkt uit te wijzen dat partijen die hebben geïnvesteerd in het opstellen van de spelregels, ook makkelijker de consequenties van hun daden aanvaarden, waaronder ook de afgesproken sancties bij overtreding van de regels. In die zin kan dan vaak een verlamming van de onderneming vermeden worden.

Tenslotte nog een laatste gedachte hierbij: een ondernemer streeft uiteraard naar kost-opbrengst-efficiëntie. Dit betekent in concreto dat overdaad best vermeden wordt.

Duidelijke gedetailleerde afspraken maken, betekent niet dat het resultaat in boekvorm moet worden uitgegeven. Anderzijds is het overnemen van een document van internet, zonder veel verder nadenken, ook tijdverlies. 

We eindigen zoals we begonnen zijn, met een spreuk: de gulden middenweg bewandelen.

Voor verdere inlichtingen, kan u steeds terecht bij Anne Roucourt (Legal Partner).