Standaarden voor Europese duurzaamheidsrapportering worden soepeler bij aanvang

Vakartikels

Op 31 juli 2023 heeft de Europese Commissie (EC) de ESRS- of duurzaamheidsrapporteringsstandaarden voor de niet-financiële rapportering bekrachtigd. Er werden een aantal opmerkelijke versoepelingen aangebracht tegenover de eerder uitgegeven ontwerpstandaarden.

ESRS en CSRD

De ESRS-standaarden en -normen, oorspronkelijk opgesteld door EFRAG, werden op 31 juli 2023 door de EC aangenomen in het kader van de richtlijn inzake bedrijfsmatige duurzaamheidsrapportage, de zogenaamde CSRD. Deze bekrachtiging door de EC is een laatste stap in het lange traject om geïntegreerde rapportering – financieel en niet-financieel – over verschillende duurzaamheidsthema’s af te stemmen en vast te leggen.

Rapportagelast verminderen

Na kritische beschouwingen van bedrijven over de rapportagelast die de oorspronkelijke ESRS-EFRAG-voorstellen veroorzaakten, heeft de EC ervoor gekozen om het volume aan gegevens te verminderen dat ondernemingen verplicht moeten bekendmaken. Vergeleken met de voorgestelde ontwerpstandaarden lijken de definitieve normen enigszins milder te zijn wat betreft het volume en de diepgang van verplichte openbaarmaking, waarbij veel onderwerpen nu alleen bekend moeten worden gemaakt als de rapporterende onderneming ze als voldoende materieel beschouwt. Het basisprincipe van dubbele materialiteit blijft hierbij wel overeind.

De doelstelling van de hele duurzaamheidsoefening blijft langetermijnweerbaarheid en de creatie van duurzame meerwaarde voor uw onderneming. Het rapport mag dus geen doel op zich zijn.

Tijdelijke vrijstellingen en meer flexibiliteit

De EC biedt ondernemingen ook meer “flexibiliteit” om de precieze reikwijdte van relevante materiële thema’s te definiëren. Zelfs op belangrijke gebieden van rapportering, zoals klimaat en het eigen personeelsbestand, mag het rapporterende bedrijf nu informatie weglaten die het niet relevant acht, mits verantwoording en uitleg in het geval van klimaat. 

De EC introduceert ook tijdelijke vrijstellingen en faseringen voor bepaalde rapportagevereisten. Biodiversiteit en sociale componenten kenden de grootste verlengde faseringperiodes die grotendeels van toepassing zijn op bedrijven met minder dan 750 werknemers. Ook voor scope 3 (uitstoot van broeikasgassen) geldt voor bedrijven met minder dan 750 werknemers een vrijstelling tijdens het eerste jaar. Daarnaast zijn er vrijstellingen van toepassing als het gaat over de kwantificering van verwachte financiële effecten van niet-klimaatgerelateerde thema’s.

Vrijwillige punten

Ook een aantal datapunten die voorheen verplicht zouden zijn – grotendeels met betrekking tot biodiversiteit en de externe werknemersketen –, zijn teruggebracht tot vrijwillige openbaarmakingen. 

Interoperabiliteit verbeteren

Ook vermeldenswaard is dat de EC en EFRAG nauw samengewerkt hebben met het International Sustainability Standards Board (ISSB) en het Global Reporting Initiative (GRI) om de interoperabiliteit tussen deze standaarden te vergroten, om zo de kwaliteit en kwantiteit van beschikbare duurzaamheidsdata te bevorderen.

De versoepelingen zijn geen vrijgeleide voor uitstel. Een voorbereidingsperiode van acht tot twaalf maanden om begin 2025 ‘CSRD ready’ te zijn, blijft geldig.

Wat betekenen deze ‘versoepelingen’ volgens ons in de praktijk?

  1. Laat je niet verleiden tot uitstelgedrag.
    De aanvangsdatum en de criteria voor wie moet rapporteren veranderen niet. Initieel vermindert de workload effectief, maar de opstartinspanning ten gronde blijft aanwezig. Een voorbereidingsperiode van acht tot twaalf maanden om begin 2025 ‘CSRD ready’ te zijn, blijft volgens ons geldig.
  2. Louter een rapport mag uw doelstelling niet zijn. Denk vooral strategisch.
    Het klopt dat een verplicht duurzaamheidsrapport een wettelijk gegeven is. Maar dit mag niet de enige doelstelling zijn van het volledige proces dat uw onderneming moet doorlopen. Het rapport is slechts een momentopname. 

Wat is op lange termijn de strategische impact van duurzaamheidsaspecten op de meerwaarde creatie van uw onderneming? 
Dit blijft de hamvraag waar u zich als onderneming over moet beraden en waarbij het ESG-kader en bijhorende regelgeving een gezond kritisch denkkader creëren.

De essentie

  • Op 31 juli 2023 bekrachtigde de Europese Commissie de ESRS-duurzaamheidsstandaarden in het kader van de CSRD. 
  • Om bij aanvang de rapporteringsdruk te verminderen, zijn een aantal versoepelingen en faseringen aangenomen. 
  • Vooral ondernemingen met minder dan 750 werknemers worden gedurende het eerste jaar vrijgesteld van bepaalde openbaarmakingen. 
  • Het werk ten gronde blijft echter van toepassing, en de versoepelingen zijn volgens ons dus geen vrijgeleide voor uitstel. Een voorbereidingsperiode van acht tot twaalf maanden om begin 2025 ‘CSRD ready’ te zijn, blijft volgens ons geldig.
  • De doelstelling van deze hele duurzaamheidsoefening blijft lange termijn weerbaarheid en de creatie van duurzame meerwaarde voor uw onderneming. Het rapport is dus slechts een momentopname.

Wilt u meer weten over hoe u het ESG- of duurzaamheidskader rendabel omzet in competitiviteit en strategische meerwaarde?

Neem contact op met Philip Dooms, Partner ESG & Sustainability of uw dossierverantwoordelijke.
Nog geen klant? Contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek.